Βαρεθήκατε πια να κάνετε συνέχεια δίαιτα και παρ’ όλα αυτά να μη χάνετε ούτε γραμμάριο. Έχετε την εντύπωση ότι κάθε φορά που παρεκτρέπεστε έστω και λίγο παχαίνετε. Είστε, όμως, σίγουροι ότι δεν κάνετε κάποιο λάθος;
Ζυγίζεστε κάθε μέρα και η διατροφή σας είναι πάντα προσεγμένη: κοτόπουλο, ψάρι ή κρέας χωρίς λίπος, σαλάτες, φρούτα, λαχανικά, πολλά υγρά, καθόλου γλυκά, γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά… Παρ’ όλα αυτά, δεν χάνετε ούτε γραμμάριο. Αντίθετα, παρατηρείτε ότι κάθε φορά που τρώτε κάτι παραπάνω, την επόμενη ημέρα έχετε πάρει ακόμα και ένα ολόκληρο κιλό. Από την άλλη πλευρά, βλέπετε ότι οι διάφορες φίλες σας που δεν προσέχουν τόσο όσο εσείς και μάλιστα επιδίδονται πού και πού σε διατροφικές παρασπονδίες ελέγχουν καλύτερα το βάρος τους. Αναρωτιέστε: Μήπως φταίω;
Στα όσα ακολουθούν θα βρείτε την απάντηση στο ερώτημά σας.
Χωρίς λάδι θα αδυνατίσω;
Προσπαθώντας να περιορίσετε τις θερμίδες που καταναλώνετε, σκεφτήκατε να μειώσετε τα λιπαρά που παίρνετε. Δεν βάζετε, δηλαδή, βούτυρο ή μαργαρίνη στο πρωινό, τα γεύματά σας αποτελούνται μόνο από άλιπες πρωτεΐνες, τρώτε τις σαλάτες σας χωρίς καθόλου λάδι. Κι όμως, κάνετε ένα μεγάλο λάθος. Επειδή τα λιπαρά δίνουν πολλές θερμίδες, αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να τα αποκλείσετε τελείως από τη διατροφή σας και αυτό για δύο λόγους: ο πρώτος είναι ότι πολλά από αυτά, όπως τα πολυακόρεστα των ψαριών ή τα μονοακόρεστα του ελαιολάδου, είναι πολύτιμα για την υγεία (για παράδειγμα προστατεύουν από τα καρδιαγγειακά) και ο δεύτερος – που σχετίζεται με το αδυνάτισμα – είναι ότι παίζουν έναν πολύ σημαντικό ρόλο στη λειτουργία των ορμονών, μεταξύ άλλων και αυτών που ρυθμίζουν την πέψη, όπως είναι π.χ. η ινσουλίνη. Έτσι, σύμφωνα με τους ειδικούς, τα λίπη πρέπει να αποτελούν μέχρι το 30% περίπου της διατροφής (στα λιπαρά δεν συμπεριλαμβάνεται μόνο το ελαιόλαδο ή το βούτυρο, αλλά και τα γαλακτοκομικά ή όποια άλλα τρόφιμα περιέχουν και λίπος). Από την άλλη πλευρά, βέβαια, θα πρέπει να θυμάστε ότι τα λιπαρά (π.χ. το ελαιόλαδο στα φαγητά ή τις σαλάτες) θα μπορούσαν να είναι η αιτία που δεν αδυνατίζετε, καθώς δίνουν πολλές θερμίδες (1 κουταλιά ελαιόλαδο περιέχει 135 θερμίδες), τις οποίες συχνά καταναλώνετε χωρίς να το αντιλαμβάνεστε.
Όταν τρώω λίγο παραπάνω, παχαίνω. Γιατί;
Ένας μέσος οργανισμός χρειάζεται συγκεκριμένες θερμίδες (Βασικός Μεταβολικός Ρυθμός) για τη λειτουργία των οργάνων του: των πνευμόνων, της καρδιάς, των αγγείων, των νεφρών, του ήπατος κλπ.
Αν εσείς μειώσετε τις θερμίδες που παίρνετε από την τροφή σας, ο οργανισμός θα συνεχίσει να καταναλώνει τον ίδιο αριθμό θερμίδων, οπότε σιγά-σιγά θα αρχίσει να καίει και το λίπος του και θα χάνετε βάρος.
Αργότερα ο εγκέφαλος, νομίζοντας ότι ο οργανισμός βρίσκεται σε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης κατά την οποία δεν παίρνει την απαραίτητη ενέργεια, θα προσπαθήσει να προσαρμόσει τις θερμίδες που έχει ανάγκη για να φέρει σε πέρας τις βασικές του λειτουργίες – να συντηρηθεί δηλαδή – και έτσι η καρδιά θα χτυπάει πιο αργά, η αρτηριακή πίεση θα μειωθεί κλπ. Κι εσείς θα συνεχίσετε να αδυνατίζετε, αλλά με πιο αργό ρυθμό (σε αυτό το σημείο θα πρέπει να αυξήσετε τη σωματική σας δραστηριότητα).
Αν ξαφνικά φάτε περισσότερο, ο εγκέφαλος θα νομίσει ότι έχει επιτέλους την ευκαιρία να μαζέψει ενέργεια και αυτό θα κάνει, γεγονός που θα έχει ως αποτέλεσμα να παχύνετε. Γι’ αυτό και είναι κακές οι στερητικές δίαιτες. Επειδή μόλις τις σταματήσετε και αρχίσετε να τρώτε κάπως πιο φυσιολογικά θα παχαίνετε, αφού ο οργανισμός θα θυμάται ότι στερήθηκε και φοβούμενος ότι αυτό θα του ξανασυμβεί, θα μαζεύει λίπος για τις δύσκολες εποχές. Γι’ αυτό, ο γενικός κανόνας είναι η δίαιτα που κάνετε να είναι ισορροπημένη, να διαρκεί συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και μετά να ακολουθείτε ένα πρόγραμμα συντήρησης.
Αν τρώω μία φορά την ημέρα, θα αδυνατίσω;
Όχι βέβαια. Ίσα-ίσα που πρέπει να τρώτε πολλά και μικρά γεύματα (6), γιατί με τη διαδικασία της πέψης στην οποία μπαίνει έτσι συχνά ο οργανισμός αυξάνεται λίγο ο μεταβολισμός και καίτε τελικά περισσότερες θερμίδες. Επίσης, όταν οι θερμίδες «απλώνονται» σε περισσότερα γεύματα, καίγονται ευκολότερα.
Πώς θα βγω από το φαύλο κύκλο;
Κατ’ αρχάς θα πρέπει να ξεκινήσετε να καίτε θερμίδες, οπότε χρειάζεται να ασκείστε συστηματικά.
Επίσης, καλό είναι σιγά-σιγά να επανεντάξετε τα “απαγορευμένα” τρόφιμα στην καθημερινότητά σας, αλλά φυσικά σε περιορισμένες ποσότητες. Μια καλή ιδέα θα ήταν να επισκεφτείτε ένα διατροφολόγο για να σας βοηθήσει να φτιάξετε ένα ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής. Επίσης, προσπαθήστε να μην ξεφεύγετε από τη ρουτίνα σας. Το άγχος, οι άστατες ώρες των γευμάτων, αλλά και η έλλειψη επαρκούς ύπνου, έχει αποδειχτεί ότι κάνουν κακό τόσο στο μεταβολισμό όσο και στη σιλουέτα σας.
Τρώω λίγο, πρέπει να ασκούμαι κιόλας;
Φυσικά και πρέπει να ασκείστε. Είναι ο πιο βασικός, εύκολος και υγιεινός τρόπος για να κάνετε το μεταβολισμό σας γρηγορότερο. Σημαντική είναι τόσο η αεροβική άσκηση (περπάτημα, τρέξιμο, κολύμπι, διάφορα σπορ) όσο και οι ασκήσεις με αντιστάσεις (βάρη). Αν γυμναστείτε, θα έχετε διπλό κέρδος: θα αυξήσετε τη μυϊκή σας μάζα (οπότε και θα αυξηθεί ο βασικός μεταβολικός ρυθμός ακόμα και εν ώρα ηρεμίας) και επιπλέον θα καίτε αρκετές θερμίδες στη διάρκεια της άσκησης.
Μήπως φταίει ο θυρεοειδής μου;
Αν πράγματι προσέχετε τη διατροφή σας αλλά παρ’ όλα αυτά δεν χάνετε βάρος, θα μπορούσε να φταίει ο θυρεοειδής σας. Μπορεί, δηλαδή, να υπολειτουργεί (υποθυρεοειδισμός) και έτσι να έχει μειωθεί ο μεταβολισμός σας. Παράλληλα ενδέχεται να έχετε και ατονία, κούραση, υπνηλία, δυσκοιλιότητα, βραδυκαρδία, αυξημένη αίσθηση κρύου, βραχνάδα, ξηρότητα του δέρματος, λεπτά και εύθραυστα μαλλιά, τριχόπτωση, διαταραχές στην έμμηνο ρύση, αναιμία, θλίψη ή και κατάθλιψη κ.ά.
Γι’ αυτό, καλό είναι να τον εξετάζετε από καιρό σε καιρό, ιδιαίτερα αν υπάρχει ιστορικό θυρεοειδοπάθειας στην οικογένεια. Με άλλα λόγια, χρειάζεται να κάνετε εξετάσεις αίματος για να ελέγχετε τα επίπεδα των ορμονών του θυρεοειδούς, αλλά και των θυρεοειδικών αντισωμάτων.
Γιατί οι φίλες μου τρώνε, αλλά δεν παχαίνουν;
Προφανώς δεν έχουν κάνει στερητικές δίαιτες στο παρελθόν, που θα είχε αρνητικές επιπτώσεις στο μεταβολισμό τους. Πιθανώς επίσης να έχουν αρκετό ποσοστό μυών στο σώμα τους, ώστε να έχουν αυξημένο μεταβολικό ρυθμό, άρα και περισσότερες καύσεις ακόμα και εν ώρα ηρεμίας. Ίσως, βέβαια, να ανήκουν και στις τυχερές που χάρη στα γονίδια τους έχουν από τη φύση τους γρηγορότερο μεταβολισμό από τους υπόλοιπους.
Τρώτε πράγματι τόσο λίγο;
Εντάξει, στη διάρκεια των γευμάτων το πιάτο σας δεν είναι τόσο γεμάτο ούτε τόσο επιβαρυμένο από πλευράς λιπαρών και θερμίδων, είστε όμως σίγουροι ότι τρώτε μόνο κάθε φορά που κάθεστε στο τραπέζι και ότι δεν τσιμπολογάτε στη διάρκεια της ημέρας;
Ένα μικρό γλυκό που σας κερνάει ο συνάδελφος στο γραφείο, μια φέτα ψωμί παραπάνω με το φαγητό σας, λίγοι ξηροί καρποί ή ένα ποτό στις εξόδους σας… Δεν είναι απίθανο να υποκύπτετε σε τέτοιους μικρούς πειρασμούς ή να πέφτετε σε παρόμοιες παγίδες, που τελικά κάνουν κακό στη σιλουέτα σας.
Για να το αποφύγετε, καθιερώστε να κρατάτε ένα καθημερινό ημερολόγιο των όσων τρώτε.
