Στις μέρες μας, ολοένα και περισσότερες γυναίκες στρέφονται προς την καισαρική τομή (ΚΤ), είτε κατόπιν σύστασης του γυναικολόγου τους προς αποφυγήν επιπλοκών στη γέννα, είτε για να αποφύγουν τον πόνο αλλά και επαιδή δεν έχουν την… απαιτούμενη υπομονή. Υπάρχουν επίσης και άλλοι λόγοι οι οποίοι στέλνουν την Ελλάδα στην 1η θέση παγκοσμίως (58%) σε ποσοστά καισαρικών τομών επί του συνόλου των γεννήσεων! Ένας από αυτούς είναι και ένα εδραιωμένο σύστημα “εμπορίου” το οποίο προωθεί τις αχρείαστες ΚΤ για λόγους κέρδους, το οποίο απαντάται στις περισσότερες χώρες του δυτικού κόσμου.
Σύμφωνα με μία νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences, η ΚΤ μπορεί να επηρεάσει και τη συνολική εξέλιξη του γυναικείου σώματος κατα την διάρκεια των ετών. Οι ερευνητές και συγγραφείς της μελέτης αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι η συχνή χρήση των καισαρικών τομών τα τελευταία χρόνια οδήγησε σε αύξηση της συχνότητας της δυσαναλογίας λεκάνης-εμβρύου (fetopelvic disproportion) κατά 10-20%.
Τί σημαίνει αυτό; Ότι ολοένα και περισσότερες γυναίκες θα χρειάζονται ΚΤ για να γεννήσουν λόγω στενής λεκάνης, και αυτό είναι κάτι το οποίο έχει επίδραση στο γενετικό προφίλ του ανθρώπου. Σύμφωνα με τον δρ Philip Mitteroecker, του Τμήματος Θεωρητικής Βιολογίας του Πανεπιστημίου της Βιέννης, οι γυναίκες με πολύ στενή λεκάνη δε θα επιβίωναν 100 χρόνια πριν ενώ τώρα, με την εξέλιξη της ιατρικής, επιβιώνουν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα γονίδια της στενής λεκάνης να περνούν από γενιά σε γενιά επηρεάζοντας την εξελικτική διαμόρφωση του γυναικείου σώματος.
Παλιότερα οι καισαρικές τομές εφαρμόζονταν μόνο για να σώσουν μία μητέρα από θάνατο αλλά με την αύξηση της συχνότητάς τους τα τελευταία χρόνια προκάλεσαν μία συζήτηση για το κατά πόσον οι επεμβάσεις αυτές είναι απαραίτητες ενώ ο φυσιολογικός τοκετός έχει συνδεθεί με βελτίωση του ανοσοποιητικού συστήματος του νεογέννητου λόγω της έκθεσής του σε χρήσιμα βακτήρια του κόλπου της γυνάικας κατά τη γέννα.
Οι περιπτώσεις που το έμβρυο δεν χωρούσε να περάσει από τον κόλπο της γυναίκας αυξήθηκαν από 30 στις 1.000 περιπτώσεις (3%) τη δεκαετία του 1960 στις 36 στις 1.000 σήμερα (3,6%). Το ποσοστό αυτό είναι πολύ αυξημένο για ένα χρονικό διάστημα 50 ετών. Κατά τη φυσιολογική εξελικτική διαδικασία, τα γονίδια αυτά δεν θα περνούσαν από μητέρα σε κόρη καθώς και οι δύο θα πέθαιναν κατά τη γέννα. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η τάση αυτή μάλλον θα συνεχιστεί, αλλά όχι σε βαθμό που να καταργήσει εντελώς το φυσιολογικό τοκετό.
Εδώ και αρκετό καιρό, τίθεται ένα εξελικτικό ερώτημα όσον αφορά στο γιατί η ανθρώπινη λεκάνη δεν διευρύνθηκε με τα χρόνια. Σύμφωνα με τον δρ Mitteroecker, το μαθηματικό μοντέλο που χρησιμοποίησε η ομάδα του χρησιμοποιώντας δεδομένα του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας και άλλων μεγάλων μελετών, κατέδειξε μία εξελικτική τάση για ολοένα και μεγαλύτερα και πιο υγιή νεογέννητα, τα οποία έχουν υψηλότερα ποσοστά επιβίωσης και δεν επηρεάζονται εύκολα από αρκετές ασθένειες.
Παρ’ όλα αυτά, αν αυξανόταν πάρα πολύ το μέγεθος των νεογέννητων θα υπήρχε πρόβλημα στη γέννα, κάτι το οποίο ιστορικά θα ήταν καταστροφικό για τη μητέρα και το παιδί, ενώ τα γονίδιά τους δε θα περνούσαν στην επόμενη γενιά. Η μία πλευρά αυτής της εξελικτικής δύναμης, δηλαδή η τάση για νεογέννητα τα οποία θα μπορούσαν να χωρέσουν στη λεκάνη της γυναίκας, εξαφανίστηκε λόγω των ΚΤ.
“Δεν είναι σκοπός μας να κρίνουμε την ιατρική παρέμβαση”, σημειώνει ο δρ Mitteroecker, “αλλά φαίνεται ότι έχει εξελικτικό αντίκτυπο”.
